Trong vài thập kỷ gần đây, cuộc tranh luận & cạnh tranh giữa Dầu khoáng - Dầu tổng hợp. trở nên sôi động. Với kỉ nguyên internet, cộng thêm ''người hàng xóm'' Trung Quốc có nguồn cung dầu gốc giá rẻ, dưới tên đủ các thương hiệu làm nhiễu loạn thị trường Việt Nam.
Cuộc chiến này làm cho người sử dụng nhiều khi không khỏi bối rối. Ông thì nói gà bà nói vịt !
Trong bài viết ngắn hôm nay Huy sẽ giúp bạn chả lời câu hỏi mình nên chọn dầu gốc khoáng hay tổng hợp ?
xem thêm bài viết >> Dầu gốc quyết định 95% chất lượng dầu nhớt để biết thêm cụ thể ưu nhược điểm đặc điểm nằm trong chủ đề tổng quan gốc dầu
Hạn chế cho cả hai loại dầu gốc
Dầu tổng hợp có một số lợi thế về hiệu suất vốn có khi sử dụng, chủ yếu là tuổi thọ kéo dài và dải nhiệt độ rộng hơn cho các hoạt động bình thường. Dải nhiệt độ cũng cho phép khởi động ở nhiệt độ thấp và ổn định nhiệt độ cao hơn , bao gồm cả khả năng chống cháy.
Hạn chế chính của chất bôi trơn tổng hợp là đặc tính của chúng có thể dễ bị biến chất khi sử dụng không cẩn thận.
Ví dụ: Trong môi trường có rỉ sét hoặc các hạt kim loại nhỏ, chất bôi trơn tổng hợp sẽ bị ảnh hưởng. Lý do bởi thành phần phân tử gốc dầu rất tinh khiết, không có phân tử "gốc tự do" nào để lấy những chất gây ô nhiễm này.
Tương tự như vậy, có những hạn chế trong việc sử dụng chất bôi trơn gốc khoáng.
Các tạp chất có thể dẫn đến sự tích tụ của sáp, vecni hoặc cặn từ chuỗi n-parafin hình thành theo những cách không mong muốn. Dầu khoáng dễ bị hỏng ở nhiệt độ cao hơn, nơi quá trình oxy hóa dễ xảy ra hơn, đồng thời cũng có khả năng chúng tạo ra bùn hoặc axit. Ngoài ra, ở nhiệt độ cao, độ nhớt sẽ giảm đột ngột, làm mỏng lớp màng chất bôi trơn.
Khi nào sử dụng dầu khoáng hoặc tổng hợp !
Như bạn thấy phía trên, không có một lựa chọn nào phù hợp cho tất cả nhu cầu bôi trơn máy nén khí của bạn. Về mặt nguyên tắc thì điều này cũng đúng cho hầu hết dầu máy dùng trong công nghiệp khác như dầu bơm chân không, dầu máy nén lạnh, dầu thủy lực v.v..
Mục đích sử dụng dầu bạn cần mua dùng để làm gì ? Điều kiện hoạt động dầu máy nén của bạn như nào ?
Đó chính là câu hỏi quan trọng thực sự bạn nên hỏi (giúp chả lời câu hỏi tại sao).
Cách gọi dầu gốc khoáng hay tổng hợp không phản ánh hết cấp độ chất lượng của chùng. Nó thể hiện công nghệ tạo ra chúng. Cách tốt nhất để bạn đọc vị chất lượng bất kỳ loại dầu nhớt nào là thông qua nhóm gốc dầu của nó(Gốc nhóm I,II, III, PAO, PAG, POE..). + phụ gia 02 thành phần chính tạo nên dầu.
Mặt khác với công nghệ tinh chế gốc dầu phát triển như hiện nay, gianh giới dầu gốc khoáng & tổng hợp ngày càng mờ nhạt.
Sự thật đơn giản quá đôi khi lại được làm phức tạp hóa nên. Ngay cả bài viết bạn đang đọc cũng vậy.
Để có cái nhìn thực tế thì Huy xin phép ví dụ diễn giải với 03 góc độ khác nhau:
Với quản lý:
Dầu gốc khoáng hay tổng hợp chỉ như khung định hình loại dầu. Nếu chia chất lượng dầu nhớt thành 10 cấp độ khác nhau thì cách phân chia dầu gốc tổng hợp/ khoáng chỉ chia chúng thành 02 nhóm thể hiện công nghệ tạo ra chúng khác nhau.
Thực tế sự khác biệt giữa dầu chất lượng cấp độ 5 của nhóm gốc khoáng không khác biệt nhiều với dầu nhóm gốc tổng hợp có cấp độ chất lượng bằng 6. Nhưng giá của chúng lại chênh lệch nhau gấp 03 đến 5 lần. Bạn không thể phân cả ngành công nghiệp dầu tích tụ công nghệ vài trăm năm thành 02 loại. Việc lựa chọn dầu gốc gì hoàn toàn thuộc vào mô hình bảo dưỡng máy nén khí của bạn, năng lực của kĩ thuật cơ điện.
Với nhu cầu nhỏ có lẽ bạn không cần bận tâm. Nhưng nếu chi phí dầu nhớt của nhà máy bạn lớn bạn cần xây dựng check list yêu cầu kĩ thuật dầu cho từng loại máy. Có những thông số quan trọng để đo lường đánh giá hiệu quả của các phòng ban liên quan. Tránh xung đột giữa yếu tốt chi phí (phòng mua hàng) với yếu tố kĩ thuật.
Khi xem xét gốc dầu nào nên sử dụng từ quan điểm dựa trên hệ thống / cách sử dụng, bạn sẽ nhanh chóng nhận thấy rằng vấn đề không phải là dầu tổng hợp so với dầu gốc khoáng, mà là ứng dụng thực tế giúp bạn có cái nhìn tổng thể về các quy trình bôi trơn, thiết bị, loại dầu và mỡ bôi trơn của bạn vượt trội.
Bản thân dầu gốc chỉ là một yếu tố rất nhỏ trong tổng thể một giải pháp về bào trì máy. Nó sẽ mang lại lợi ích kinh tế lớn nếu nằm trong một giải pháp đầy đủ. Ngược lại bạn không quan tâm hoặc quan tâm khống đúng mức nó sẽ là yếu tố tiềm ẩn phá hủy máy của bạn.
Kỹ thuật:
Theo thống kê những nước phát triển 70% nguyên nhân hư hỏng máy nén khởi nguồn từ dầu nhớt bôi trơn cho chúng.Tùy hoàn cảnh quản lý mỗi công ty khác nhau, điều kiện tài chính, hoạt động trong ngành phát triển hay ngành cạnh tranh giá yêu cầu chi phí bảo trì máy thấp như nào.
Kĩ thuật luôn cần đánh giá, đưa ra yêu cầu kĩ thuật phù hợp. Dầu gốc khoáng hay tổng hợp chỉ nói nên công nghệ chế biến ra nó chứ không phản ánh thông số kỹ thuật nào cụ thể. Đánh giá dưới góc độ kỹ thuật dầu khoáng hay tổng hợp mà không có thông số chẳng khác nào đánh giá cảm tính. Tốt hơn hết bạn sẽ tìm hiểu ngọn ngành về dầu nhớt thông qua
Những thông số kĩ thuật cơ bản của dầu nhớt.
Đọc thông số kĩ thuật của Dầu máy nén khí
Trong đó bạn đặc biệt lưu ý đến 02 thông số:
Thứ nhất nhóm gốc dầu là gì ?Mỗi nhóm gốc dầu sẽ có đặc tính khác nhau. Chúng có thể phù hợp máy nén khí này nhưng không phù hợp với máy nén khí khác.
Thứ hai là tuổi thọ của dầu. Và ảnh hưởng của nhiệt độ. Đây vẫn còn là một thông số, người bán công bố mập mờ tại thời điểm hiện tại 2020
Mua hàng:
Hãy so sánh giá của hai loại dầu dựa trên tiêu chí kĩ thuật đưa ra hoặc nhóm gốc dầu cụ thể. Chất lượng hai loại dầu cùng gốc tổng hợp hoặc cùng gốc khoáng có thể khác nhau rất nhiều, giá bán của chúng cũng vậy. Chúng cũng không khẳng định sự phù hợp với nhu cầu máy của bạn.
Dầu gốc khoáng sẵn hàng, đa dạng chủng loại chất lượng nhiều công ty bán hơn dầu tổng hợp. Đương nhiên dầu nào phổ biến thì chúng có giá sát với giá trị thực tế hơn
Mỗi hãng dầu có ưu thế với dòng sản phẩm nhất định. Không phải tất cả các mã sản phẩm đều có giá trên chất lượng đồng nhất. Nói cách khác không phải dầu gốc khoáng hãng A tốt, rẻ thì dầu gốc tổng hợp hãng A cũng rẻ tương xứng. Có thể dầu tổng hợp hãng B sẽ rẻ hơn nhiều nếu so cùng đặc tính yêu cầu chất lượng. Vì dầu gốc khoáng hay tổng hợp phản ánh công nghệ tinh chế ra dầu nhớt khác nhau.
Phân loại 05 nhóm dầu API
Để phổ biến như ngày nay, dầu khoáng đã cạnh tranh với người tiền nhiệm của ngành bôi trơn là dầu gốc động thực vật. Kể từ khi dầu gốc khoáng thống lĩnh ngành dầu bôi trơn đến nay về cơ bản các quy trình chung liên quan đến triết xuất dầu khoáng vẫn giống nhau, mặc dù công nghệ đã tiên tiến hơn cho phép tách nguồn nguyên liệu dầu thô cùng chất lượng tốt hơn nhiều.
Nhưng với sự phát triển công nghệ tinh chế loại dầu bôi trơn mới có chất lượng còn cao hơn dầu gốc khoáng đó chính là dầu nhân tạo. Chúng có thể thu được từ xúc tác tổng hợp các hydrocacbon ở thể khí., dạng chất tinh khiết. Tuy nhiên có cách phân chia gốc dầu thực tế hơn rất nhiều. Đó chính là 05 nhóm gốc dầu theo API (viện dầu mỏ Hoa Kỳ)
Viện Dầu mỏ Hoa Kỳ đã phát triển một hệ thống phân loại đơn giản cho các kho dự trữ dầu nhờn. Nhóm I, II và III thường có nguồn gốc từ dầu thô. Nhóm I được tinh chế bằng dung môi và xuất phát từ các kỹ thuật tinh chế dung môi truyền thống hơn. Nhóm II được xử lý bằng nước và có các đặc tính tương tự như Nhóm III ngoại trừ có chỉ số độ nhớt thấp hơn . Nhóm III dành cho ứng dụng cần ít sáp hơn.
Về mặt thương mại, các loại dầu Nhóm III được tinh chế cao hầu hết chúng giống với chất tổng hợp về cấu tạo phân tử của quá trình hoàn thiện. Nhóm IV dành cho tất cả các polyalphaolefin (PAO)và tất cả đều là chất tổng hợp. Hầu hết các loại dầu tổng hợp đang bán trên thị trường thuộc Nhóm IV. Trên thực tế nó là nhóm gốc dầu được sử dụng rộng rãi nhất trong công nghiệp.
Nhóm V bao gồm tất cả các gốc dầu không nằm trong bốn nhóm đầu tiên.
Có một số loại dầu khoáng thuộc Nhóm V (đặc biệt naphthenics) nhưng nhóm V có nhiều chất tổng hợp hơn bất cứ thứ gì khác. Nhóm V sẽ chứa nhiều loại dầu sử dụng đặc biệt với các đặc tính được đánh giá cao, chẳng hạn như khả năng chống cháy, chấp nhận được với môi trường, chống bức xạ và thậm chí tiềm năng tạo vecni thấp.
Việc xác định nhóm gốc thích hợp để sử dụng là rất quan trọng vì dầu gốc sẽ chiếm 70-99% chất bôi trơn thành phẩm được sử dụng trong động cơ hoặc thiết bị công nghiệp khác. Hiệu suất của một chất bôi trơn thành phẩm chủ yếu đến từ nguyên liệu gốc, trong khi các chất phụ gia có thể giúp ổn định hoặc cải thiện một số đặc tính nhất định, thì ảnh hưởng chính đến từ việc sử dụng dầu gốc .
Dầu thô được tạo thành từ nhiều chuỗi hydrocacbon. Các quy trình khác nhau sẽ tạo ra số lượng khác nhau của từng loại chuỗi phân tử, nhưng tất cả thường sẽ có mặt vì tất cả đều xuất hiện tự nhiên trong dầu khoáng. Quá trình sản xuất tổng hợp chỉ cho phép tạo ra các chuỗi phân tử mong muốn. Vì các dây chuyền khác nhau có các đặc tính hiệu suất khác nhau, điều quan trọng là phải chọn dầu gốc để làm nguồn cung cấp dầu có đặc tính nguyên tắc phù hợp nhất với mục đích sử dụng mong muốn.
Nếu máy móc yêu cầu chất bôi trơn có chỉ số độ nhớt lớn và đặc tính oxy hóa, quy trình sản xuất tổng hợp có thể được sử dụng để tạo ra lô Isoparafin thực tế tinh khiết hoặc dầu thô có thể được tinh chế để loại bỏ hoặc biến đổi nhiều chuỗi phân tử không phải parafin hoặc không phải Isoparafin như khả thi. Ngoài ra, với quy trình sản xuất tổng hợp, tỷ lệ chuỗi phân tử Isoparafin hình thành chính xác sẽ cao hơn.
0 Nhận xét